Το ποσοστό των διδύμων κυήσεων επί του συνόλου των κυήσεων έχει δραματικά αυξηθεί τα από τη δεκαετία του ’90 και ύστερα, λόγω της επέκτασης της χρήσης τεχνικών υποβοηθούμενης αναπαραγωγής. Οι πιθανότητες για τοκετό δια καισαρικής τομής είναι σημαντικά υψηλότερες, όταν η κύηση είναι δίδυμος. Εντούτοις, σε πολλές περιπτώσεις δίδυμου κύησης και ο κολπικός τοκετός είναι ασφαλής.

Μία ενδιαφέρουσα μελέτη Καναδών επιστημόνων, η οποία δημοσιεύθηκε το 2013 κατέληξε στο συμπέρασμα πως, αν πληρούνται συγκεκριμένες προϋποθέσεις και όταν ο τοκετός λαμβάνει χώρα σε άρτια εξοπλισμένο και κατάλληλα επανδρωμένο νοσηλευτικό ίδρυμα, ο κολπικός τοκετός διδύμων είναι ασφαλής τόσο για τη μητέρα, όσο και για τα νεογνά.

Στη συγκεκριμένη μελέτη ελήφθησαν υπ’ όψη στοιχεία από περίπου 2800 δίδυμες κυήσεις. Στις μισές περίπου από τις κυήσεις αυτές είχε προγραμματισθεί καισαρική τομή, ενώ στις υπόλοιπες είχε διερευνηθεί η πιθανότητα φυσιολογικού τοκετού.

Μεταξύ των γυναικών, για τις οποίες είχε προγραμματισθεί καισαρική τομή, το ποσοστό καισαρικής ανήλθε στο 90,7%. Το ποσοστό αυτό δεν ήταν 100%, όπως θα ήταν αναμενόμενο, διότι κάποιες γυναίκες δεν παρακολουθήθηκαν από τους μελετητές μέχρι και τον τοκετό. Το ποσοστό καισαρικής τομής μεταξύ των γυναικών, που είχαν επιλεγεί για φυσιολογικό τοκετό, ήταν 43,8%, ενώ υπήρχε και ένα ποσοστό 4,2% αυτών των γυναικών, που ενώ είχαν κολπικό τοκετό για το πρώτο εκ των νεογνών, το δεύτερο νεογνό ήρθε στον κόσμο δια καισαρικής τομής.

Ο κολπικός τοκετός στην περίπτωση δίδυμου κύησης είναι συνήθως ασφαλής, αν και τα δύο έμβρυα παρουσιάζουν κεφαλική προβολή, δηλαδή αν το κεφάλι αμφοτέρων είναι στραμμένο προς την πύελο της γυναίκας. Αυτό συμβαίνει σε ποσοστό 40% των δίδυμων κυήσεων.

Ακόμα όμως και στις περιπτώσεις διπλής κεφαλικής κεφαλικής προβολής των εμβρύων, ο φυσιολογικός τοκετός αντενδείκνυται όταν η θέση του πλακούντα δεν είναι κατάλληλη. Πρόκειται για μια κατάσταση, που είναι γνωστή ως επιπωματικός πλακούντας. Στις εγκυμοσύνες αυτές, ο πλακούντας είναι εμφυτευμένος πάνω στο έσω στόμιο του τραχήλου, το οποίο και επικαλύπτει τελείως, εμποδίζοντας έτσι την έξοδο των νεογνών.  

Ένα φαινόμενο, που συναντάται πιο συχνά σε δίδυμες κυήσεις και αποτελεί ένδειξη, για άμεση διενέργεια καισαρικής τομής, ακόμα και αν μέχρι τότε σχεδιαζόταν κολπικός τοκετός, είναι η πρόπτωση του ομφάλιου λώρου. Λέμε πως έχουμε πρόπτωση του ομφάλιου λώρου, όταν, μετά τη ρήξη των υμένων, η έξοδος του ομφάλιου λώρου από τον τράχηλο της μήτρας, προηγηθεί της εξόδου του νεογνού. Αυτό έχει ως αποτέλεσμα τη συμπίεση του ομφάλιου λώρου από το εξερχόμενο νεογνό και τη διακοπή παροχής αίματος σε αυτό.

Ο κολπικός τοκετός σε δίδυμες κυήσεις αντενδείκνυται και όταν η μητέρα είχε δύσκολο τοκετό σε προηγούμενη μονήρη κύηση. Επίσης, αν και ο φυσιολογικός τοκετός μετά από καισαρική τομή θεωρείται μια ασφαλής διαδικασία στη μονήρη κύηση, το ίδιο δεν έχει επιβεβαιωθεί και για τη δίδυμη κύηση. Αν μια γυναίκα κυοφορεί δίδυμα και έχει υποβληθεί σε καισαρική σε προηγούμενη εγκυμοσύνη, τότε δεν ενδείκνυται η δοκιμή για κολπικό τοκετό.

Όταν το πρώτο από τα δίδυμα δεν έχει κεφαλική προβολή, δεν κατεβαίνει δηλαδή με το κεφάλι, αλλά με τα πόδια ή τους γλουτούς, τότε ενδείκνυται η καισαρική τομή, διότι υπάρχει σοβαρό ενδεχόμενο το πρώτο νεογνό να εμποδίσει κατά τρόπο ανυπέρβλητο τον τοκετό.

Ένδειξη για διενέργεια καισαρικής τομής είναι και η ενδεχόμενη εγκάρσια θέση κάποιου από τα δύο έμβρυα. Λέμε πως ένα έμβρυο βρίσκεται σε εγκάρσια θέση, όταν είναι κατά κάποιον τρόπο «ξαπλωμένο» μέσα στη μήτρα και το κεφάλι του ακουμπάει είτε στη δεξιά πλευρά της μήτρας, με τα πόδια του να ακουμπούν στην αριστερή πλευρά της μήτρας είτε το αντίθετο.

Τέλος σε περίπτωση, που τα δίδυμα είναι μονοχοριονικά, δηλαδή μοιράζονται έναν πλακούντα, η καισαρική τομή είναι αναπόφευκτη.

Η δίδυμος κύηση από μόνη της λοιπόν δεν αποτελεί απόλυτη ένδειξη για καισαρική τομή και ο κολπικός τοκετός μπορεί, αν δεν υπάρχουν συγκεκριμένες αντενδείξεις, να είναι ασφαλής τόσο για τη μητέρα όσο και για τα νεογνά, με την προϋπόθεση πως ο τοκετός αυτός εξελίσσεται στο αυστηρά ελεγχόμενο περιβάλλον ενός κατάλληλα εξοπλισμένου νοσηλευτικού ιδρύματος και υπό την επίβλεψη άρτια εκπαιδευμένου ιατρικού και νοσηλευτικού προσωπικού.

Δρ ΜΕΝΕΛΑΟΣ ΚΩΝ. ΛΥΓΝΟΣ, MSc, PhD
ΜΑΙΕΥΤΗΡ ΧΕΙΡΟΥΡΓΟΣ ΓΥΝΑΙΚΟΛΟΓΟΣ
Master of Science University College London
Διδάκτωρ Μαιευτικής Γυναικολογίας

 

Δημοσιεύθηκε στον ιστότοπο mytwins.gr