Λίγα λόγια εισαγωγικά…
Γνωστοί είναι οι πολύποδες της μήτρας. Πρόκειται για μικρά, καλοήθη, στην συντριπτική τους πλειοψηφία, μορφώματα, τα οποία ενδέχεται να εμφανισθούν στην εσωτερική επένδυση της ενδομητρικής κοιλότητος, δηλαδή στο ενδομήτριο (ενδομητρικός πουλύπους) ή στον τράχηλο της μήτρας (τραχηλικός πολύπους). Πολύποδες, όμως είναι δυνατόν να εμφανιστούν και εντός του κόλπου. Οι πολύποδες του κόλπου μπορεί να έχουν μέγεθος, που κυμαίνεται από λίγα χιλιοστά (όσο ένας κόκκος σουσάμι) μέχρι και αρκετά εκατοστά. Πάντως, το ενδεχόμενο αυτό είναι μάλλον σπάνιο με λίγες περιπτώσεις να αναφέρονται στη διεθνή βιβλιογραφία.
Δηλαδή πόσο σπάνιοι είναι οι πολύποδες του κόλπου;
Στη σχετική επιστημονική βιβλιογραφία δεν αναφέρονται συγκεκριμένα ποσοστά του πληθυσμού, που φέρουν στον κόλπο τους τέτοιου είδους μορφώματα (Tanos και συνεργάτες, 2017). Ο λόγος της «παράλειψης» αυτής σχετίζεται ακριβώς με την εν γένει σπανιότητά τους.
Οι μελέτες, που αφορούν τη συγκεκριμένη θεματολογία καταπιάνονται κυρίως με αναφορές περιστατικών. Στα πλαίσια των συγκεκριμένων μελετών, οι επιστήμονες περιγράφουν κάποιο περιστατικό, που έτυχε να πέσει στην αντίληψή τους, ενώ αναφέρουν και τον τρόπο, που το αντιμετώπισαν.
Για να δώσουμε μία τάξη μεγέθους της σπανιότητας των συγκεκριμένων μορφωμάτων, αξίζει να αναφερθούμε σε μελέτη του 2006, οι συντάκτες της οποίας επεδίωξαν να εντοπίσουν τέτοιου είδους περιστατικά σε μικρή σχετικά πόλη της Αγγλίας εντός περιόδου διαρκείας τεσσάρων ετών. Κατάφεραν να εντοπίσουν μόνον 34 γυναίκες με κολπικό πολύποδα (Sharma και συνεργάτες, 2006).
Ποια είναι τα συμπτώματα, που σχετίζονται με την παρουσία πολυπόδων του κόλπου;
Οι πολύποδες του κόλπου έχουν συνήθως μέγεθος μεταξύ του 1 και των 2 εκατοστών του μέτρου, είναι μαλακοί στην ψηλάφηση και σχετίζονται συνήθως με κολπική αιμόρροια (Putran, & Gupta, 2011). Τα μορφώματα αυτά εντοπίζονται σε γυναίκες διαφόρων ηλικιών και μετά την εμμηνόπαυση (Putran, & Gupta, 2011), ενώ έχει αναφερθεί ο εντοπισμός τους ακόμα και σε νεογνό (Jallouli και συνεργάτες, 2008). Πολύποδες το κόλπου είναι δυνατόν να εντοπισθούν και σε γυναίκες, που έχουν υποβληθεί σε επέμβαση υστερεκτομής (έτσι ονομάζεται η χειρουργική αφαίρεση της μήτρας) (Sharma και συνεργάτες, 2006).
Πώς δημιουργούνται οι πολύποδες του κόλπου;
Στην πραγματικότητα δεν γνωρίζουμε γιατί δημιουργούνται οι πολύποδες του κόλπου. Έχει διατυπωθεί η υπόθεση, πως στη βάση της εμφάνισης των μορφωμάτων αυτών βρίσκονται κάποια ορμονικά ερεθίσματα. Εντούτοις, η επιστημονική κοινότητα δεν έχει καταλήξει σε ασφαλή συμπεράσματα σχετικά με τη σχέση των πολυπόδων του κόλπου και των ορμονικών ερεθισμάτων, καθότι κάποιοι υποστηρίζουν, πως τα υπάρχοντα στοιχεία δεν συνηγορούν υπέρ της ύπαρξης τέτοιου είδους σχέσης (Sharma και συνεργάτες, 2006), ενώ άλλοι θεωρούν, πως οι πολύποδες του κόλπου εμφανίζονται μετά από τοπική θεραπεία ορμονικής υποκατάστασης, μετά από εγκυμοσύνη ή μετά από χειρουργικές επεμβάσεις στην περιοχή του κόλπου (Faraj και συνεργάτες, 2010).
Φαίνεται, ότι η δημιουργία των πολυπόδων του κόλπου βασίζεται στον υπέρμετρο πολλαπλασιασμό των κυττάρων (ο μηχανισμός αυτός ονομάζεται «υπερπλασία») του κολπικού τοιχώματος (al-Nafussi και συνεργάτες, 1992).
Πώς γίνεται η διάγνωση των πολυπόδων του κόλπου;
Οι πολύποδες του κόλπου εντοπίζονται κατά την επισκόπηση του κόλπου και του τραχήλου από τον γυναικολόγο στα πλαίσια της τυπικής γυναικολογικής εξέτασης, οπότε και κατά κανόνα λαμβάνεται κολπικό και τραχηλικό επίχρισμα (δείγμα κυττάρων του κόλπου και του τραχήλου), το οποίο και εξετάζεται από τον κυτταρολόγο μετά από χρώση του κατά Παπανικολάου (πρόκειται για το γνωστό test Παπανικολάου).
Έχει διατυπωθεί και η άποψη, πως χρήσιμη στην κλινική εκτίμηση των πολυπόδων του κόλπου είναι και η μαγνητική τομογραφία (Ogura και συνεργάτες, 2022).
Οι πολύποδες του κόλπου μπορούν να εξαλλαγούν σε καρκίνο;
Εξ ορισμού οι πολύποδες είναι καλοήθη μορφώματα. Εντούτοις, ενίοτε τα μορφώματα αυτά προσομοιάζουν εξ όψεως με κακοήθεις όγκους (Norris και συνεργάτες, 1966). Σε κάθε περίπτωση συστήνεται η χειρουργική εξαίρεσή τους προκειμένου να εξετασθούν κάτω από το μικροσκόπιο από ειδικό παθολογοανατόμο, ώστε να αξιολογηθεί το (μάλλον απίθανο) ενδεχόμενο κακοηθείας (Putran, & Gupta, 2011). Η δε επανεμφάνισή τους μετά από τη χειρουργική τους αφαίρεση θεωρείται ιδιαίτερα απίθανο ενδεχόμενο (Faraj και συνεργάτες, 2010).
Δείτε ΕΔΩ πότε είναι οι γόνιμες ημέρες σας!
Δρ ΜΕΝΕΛΑΟΣ ΚΩΝ. ΛΥΓΝΟΣ, MSc, PhD
ΜΑΙΕΥΤΗΡ ΧΕΙΡΟΥΡΓΟΣ ΓΥΝΑΙΚΟΛΟΓΟΣ
Master of Science University College London
Διδάκτωρ Μαιευτικής Γυναικολογίας
Ενδεικτική βιβλιογραφία
al-Nafussi AI, Rebello G, Hughes D, Blessing K. Benign vaginal polyp: a histological, histochemical and immunohistochemical study of 20 polyps with comparison to normal vaginal subepithelial layer. Histopathology. 1992 Feb;20(2):145-50. doi: 10.1111/j.1365-2559.1992.tb00944.x. PMID: 1302457.
Faraj L, Trastour C, Piche M, Delotte J, Bongain A. Surprenants polypes vaginaux ! [Surprising vaginal polyps]. J Gynecol Obstet Biol Reprod (Paris). 2010 Feb;39(1):61-3. French. doi: 10.1016/j.jgyn.2009.09.003. Epub 2009 Oct 12. PMID: 19819648.
Jallouli M, Trigui L, Gargouri A, Mhiri R. Vaginal polyp in a newborn. Eur J Pediatr. 2008 May;167(5):599-600. doi: 10.1007/s00431-007-0524-x. Epub 2007 Jul 7. PMID: 17619202.
Norris HJ, Taylor HB. Polyps of the vagina. A benign lesion resembling sarcoma botryoides. Cancer. 1966 Feb;19(2):227-32. doi: 10.1002/1097-0142(196602)19:2<227::aid-cncr2820190214>3.0.co;2-w. PMID: 5905466.
Ogura N, Inagaki M, Yasuda R, Yoshida S, Maeda T. A vaginal fibroepithelial stromal polyp: a case report with magnetic resonance images. BJR Case Rep. 2022 Jan 6;8(2):20210189. doi: 10.1259/bjrcr.20210189. PMID: 36177268; PMCID: PMC9499429.
Putran, J., Gupta, R. Vaginal polyp: an unusual cause of postmenopausal bleeding. Gynecol Surg 8, 49–50 (2011). https://doi.org/10.1007/s10397-010-0554-7
Sharma S, Albertazzi P, Richmond I. Vaginal polyps and hormones–is there a link? A case series. Maturitas. 2006 Feb 20;53(3):351-5. doi: 10.1016/j.maturitas.2005.06.007. Epub 2005 Jul 18. PMID: 16029937.
Tanos Vasilios, Kelsey Elizabeth Berry, Jaana Seikkula, Elissa Abi Raad, Andreas Stavroulis, Zaki Sleiman, Rudi Campo, Stephan Gordts, The management of polyps in female reproductive organs, International Journal of Surgery, Volume 43, 2017, Pages 7-16, ISSN 1743-9191, https://doi.org/10.1016/j.ijsu.2017.05.012.
